Конспект урока "Қазақ халқының рухани мәдениеті, шешендік сөз өнері" 5 класс

Күні:
Сыныбы: 5
Пәні: Қазақстан тарихы
Сабақтың
тақырыбы:
§40. Қазақ халқының рухани мәдениеті, шешендік сөз өнері.
Сілтеме
Жоспар
Жалпы
мақсаты
- Қазақ халқының рухани мәдениеті және шешендік сөз өнері туралы
мағлұматтар беру;
- Қазақ халқының атақты шешендерін және билерін білуге үйрету;
- Топта бірлесіп жұмыстар жасай білуге тәрбиелеу.
Күтілетін
нәтиже
- Қазақ халқының рухани мәдениеті және шешендік сөз өнері туралы
мағлұматтар алады;
- Қазақ халқының атақты шешендерін және билерін біледі;
- Топта бірлесіп жұмыстар жасауға машықтанады.
Негізгі
идеялар
Сәндік қолданбалы өнер кейінгі орта ғасырдағы қазақ халқының
құрылыс, сәулет өнерінде айқын орын алғандығы. Х ХІІ ғасырларда
сәулетті ірі құрылыстардың салына бастауы
Тапсырмалар
Жеке жұмыс.( «Кім жүйрік», Ой қозғау «Кестені толтыр»)
Топтық жұмыс. (Жаңа тақырып бойынша постер қорғау)
Жұптық жұмыс. «Миға шабуыл», «Тарихи мозайка»
Сабақ бойынша мұғалімнің жазбалары: (мұғалім және оқушы немен айналысады)
І. Ұйымдастыру кезеңі: (2 минут)
Сәлемдесу, Сыныпта жағымды ахуал тудыру.( Сергіту жаттығуын жасату Топқа
бөлу)
1. ІІ. Жеке жұмыс. «Кім жүйрік» (1 минут) сұрақтарға жауап беру (үй тапсырмасы
бойынша)
1. Жеркепе қалай жасалған? (жерді қазып жасалған)
2. Ежелгі дәуірде құрылысқа нені пайдаланған? (шикі кірпіш және шым)
3. Қазақ жерінде қандай кесенелер орналасқан? (Айша бибі, Қарахан, Жошы хан,
Қожа Ахмет Йасауи, Сырлытам, Аяққамыр, Ақсүмбе т.б.)
4. Жошы хан күмбезі қай жерде орналасқан№ (Жезқазған маңында, Кеңгір өзенінің
жанында)
5. Айша бибі кесенгесі қай ғасырда салынған? (ХІ ХІІ ғасырларда)
2. Ой қозғау « Математикалық ойын» (2 минут) (үй тапсырмасы бойынша)
200 х 10 1450 + 532 =? Тараз маңынан (?)км жерде Айша бибі кесенесі
орналасқан.(18км)
850 + 550 1360 = ? Жезқазған маңынан (?) км жерде Жошы хан күмбезі (40)
440 (255 + 145) =? Қожа Ахмет Йасауи кесенесінің биіктігі (40)
70 : (200 - 198) = ? Қожа Ахмет Йасауи кесенесіндегі бөлме саны (35)
Бұл тапсырманың жауабын бармақпен бағалаймыз.
ІІІ Жұптық жұмыс. «Миға шабуыл» 3 минут
1. Сөздер құра! Сандарды рет-ретімен қойсаң бүгінгі сабаққа қатысты жаңа сөз оқи
аламыз. (өнер алды – қызыл тіл)
р
ы
а
ө
қ
н
-
л
і
е
л
ы
д
т
л
4
13
5
1
10
2
9
14
16
3
6
8
7
15
17
ІҮ. Топтық жұмыс: Қазақ халқының рухани мәдениеті, шешендік сөз өнері бойынша
постер қорғау (15 минут).
Бағалау
мөлшері
Тақырыптың ашылуы
Безендірілуі
Жүйелілігі
«3»
Шешендік сөз өнері туралы
қысқаша ғана мәліметтер
келтеруі
Постерді бір түсті
ғана бояулармен
безендіруі
Қысқа ғана сөздермен
көрсете отырып жазылуы
«4»
Рухани мәдениетті, шешендік
сөз өнерін мысалдар арқылы
түсіндіруі
Тақырыпты қорғау
кезінеде бір немесе
үш түспен салынуы
Тақырыпты тірек сөздермен
кестелермен дәлелдеулері
«5»
Қазақтың би шешендерінің
сөздерінен мысалдар
келтірілуі және би-
шешендердің есімдерін жатқа
айтуы
Постерді үш немесе
одан да көп түстермен
безендірілуі
Жаңа сабақты тірек
сызбалармен, кестелермен
және суреттермен
дәлелдемелер келтірілуі
Бұл жұмыс «Бақылаушының бағалау парағы» арқылы бағаланады.
Р/с
Бағалау өлшемдері
І - топ
ІІ - топ
ІІІ - топ
1
Тақырыптың ашылуы
2
Безендірілуі
3
Жүйелілігі
Ү. Жұптық жұмыс. «Тарихи мозайка» берілген сөздерден сөйлем құрастыру (2
минут).
БАҚҚАН ҚАЗАҚ БІЗ МАЛ ДЕГЕН ЕЛМІЗ, ЖАЙ СОҚТЫҚПАЙ ЕШКІМГЕ
ЕЛМІЗ ЖАТҚАН БІРАҚ
Жұптық жұмыс «Бағдаршам» арқылы бағаланады.
ҮІ. Жеке жұмыс. «Кестені толтыр» 5 минут. (құзырлылық тапсырма)
Сызбаны толтыр. Сызбаға шешендердің аттарын жазыңдар.
А
1. Қазақ халқының шешендік өнері туралы пікір айтқан түркітанушы ғалым.
Ә
Б
М
Қ
В
Р
О
А
Л
Д
Бұл жұмыс «екі жұлдыз, бір ұсыныс» арқылы бағаланады.
ҮІІ. Кері байланыс жасау. 5 минут.
Оқушыларға стикерлер беріледі, сол стикерге «Маған не ұнады, не қиын болды?»
әдісімен кері байланыс жасайды.
ҮІІ. Үйге тапсырма: §40. Қазақ халқының рухани мәдениеті, шешендік сөз өнері
тақырыбын оқу, «өнер алды қызыл тіл» сөзін қатыстыра отырып шешендік өнерге
қатысты әңгіме құрау.