Внеклассное мероприятие "Құқық бұзушылық түрлері" 9 класс

9 «В» 19.11.2016жыл

Тақырыбы: «Құқық бұзушылық түрлері»

Мақсаты : Құқықтық тәрбиенің өмірілік қажеттілігін оқушыларға түсіндіру. Құқықтық

тәрбиенің, жігердің қоғамда маңызы зор екендігі түсіндіріп құқықтық сауатқа тәрбиелеу,

өз ойларын еркін айтуға үйрету.

Көрнекілік : Интербелсенді тақтаның көмегімен дайындалған слайдтар, қанатты сөздер,

мақал- мәтелдер, тірек сызбалары.

Тәрбиелік шараның жоспар:

1. Тренинг «Шындық детекторы»

2. Тақырыпты ашу «Бейнеролик»

3. Түсіндірме

4. «Мамандар көзқарасы» тапсырма

5. Жағдаят сұрақтар

6. Сабақты бекту

І.Ұйымдастыру кезеңі.

Тренинг «Шындық детекторы»

Топқа бөлу: Судьялар, Прокурорлар, Адвокаттар

ІІ. Тақырыпты ашу «Құқық бұзушылық» Бейнеролик

ІІІ. Тақырыпты түсіндіру

Мұғалім сөзі: Қоғам әрқашан тәртіпке негізделіп, арқа сүйеп қалыптасып, тіршілік етеді.

Қоғамда тәртіп болмаса, ол құлдырайды, яғни, келешегі болмайды. Мұны адамдар

ежелден-ақ жақсы түсінген. Сондықтан да қоғамда тәртіп орнатудың жолдарын

қарастырған. Дегенмен де, керісінше қоғамдық тәртіпті бұзуға бейім азаматтар да аз

болмаған. Осыдан келіп құқық бұзушылық орын ала бастады.

Құқық бұзушылық — қоғам өміріне тән дерт. Адам баласы өмір сүрген ортада ол да

әрқашан орын алады. Бұл шартты құбылыс. Құқық бұзушылық — заңды, оның

қағидаларын құқықтық нормалар жүктеген міндеттерді бұзу, тыйым салынған әрекеттерді

жасау. Ол адамдардың іс-әрекеті, қылығы, мінезі немесе әрекетсіздігімен сипатталады.

Адам өзінің іс-әрекеті, қылығы арқылы басқа адамдармен, қоғаммен, мемлекетпен қарым-

қатынасқа түседі. Заң бұзушылық адамның мінез-құлқы арқылы байқалады. Адамның ой-

желісі заңмен реттелмейді. Бірақ қандай да болсын іс-әрекет, мінез-құлық, ойдың, сана-

сезімнің қатынасуынсыз жасалмайды. Олар ойдың елегінен өтіп, бақылауында болады.

Ақылы дұрыс адамның іс-әрекеті ерік пен ойдың арқасында жүзеге асырылады. Демек,

заңды бұзушылық қоғам мен жеке тұлғаларға зиян келтіретін және құқықтық нормаларға

қарсы әрекет немесе әрекетсіздік болып табылады. — Әрекет — бұл құқық нормаларының

іс-қимыл жасай отырып жүзеге асуы, ал әрекетсіздік құқық нормаларының талаптарын

ешқандай іс-қимыл орындалмаса да бұзу арқылы орын алады.

Құқық бұзушылық түрлері

Тәртіптік құқық бұзушылық - бұл оқу орындары, әскери бөлімдер, мекемелер бекіткен

оқу, еңбек, әскери тәртіпті бұзу.

Тәртіптік жазалау

• Ескерту;

• Сөгіс;

• Жұмыстан шығару…

Құжаттар - Еңбек кодексі, ішкі тәртіп ережесі, мектеп жарғысы, әскери жарғы …

Азаматтық құқық бұзушылық - Мүлік саласында және соларға қатысты жеке мүліктік

емес қарым-қатынастарды, міндеттерді орындамау немесе өз деңгейінде орындамау

құқықтық мөлшерін бұзу, сапасыз тауарды сату, уақытылы қарызды төлемеу, келісім

шартты бұзу,

ар мен абыройына соқтығу

(балағаттау, жаман сөздер айту)…

Құжаты - Азаматтық кодекс (АК).

Әкімшілік құқық бұзушылық - Ұсақ ұрлық, ұсақ тәртіп бұзушылық, жолда жүру

ережесін бұзу, қоғамдық орындарда психологиялық белсендіргіш заттарды пайдалану …

Әкімшілік жаза:

• Әкімшілік ақы төлеу;

• Әкімшілік қамау.

Құжаты - Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодекс

Қылмыс - тыйым салынған қоғамға қауіпті іспен айналысу. Тонау, ақша жинау, тартып

алу, лаңкестік іс, ұрлық, кісі өлтіру, нашақорлық заттарды жасау, сақтау және сату…

Құжаты - Қылмыстық Кодекс. Толық қылмыстық жауап беру 14 жастан басталады

ІV. «Мамандар көзқарасы» тапсырма бойынша Соттар, Айыптаушылар,

Қорғаушылар іс-әрекеті.

Орманда болған оқиға

Бір топ студенттер жетекшілерімен бірге бір аптаға орманға саяхатқа шығады. Күн

тұманды еді. Саяхаттың екінші күнінде жетекшінің бірі ертеңгілік жуынып жатқанда

тұманның арасынан ұлкен қара аюды көреді. Адамдарды көрген аю қаша жөнеледі.

Жетекші көмекшісін оятып екеуі алып шыққан тапаншаларымен аюды қуады. Екі

жетекші саяхатқа шығар алдында сақтық үшін бірге бір дүкеннен бірдей тапанша

сатып алады. Өзеннің жағасына келіп қалғанда тұманның арасынан бір қара көлеңкені

көреді. Екеуі бірдей аюды ата салады. Оқиғаның соңы қайғылы. Жетекшілер өлтірілген

аюдың қасына барса ол адам екен. Балық тазалап отырған орманшы. Тергеу барысында

орманшыға бір оқ тиген.

Сұрақ - Құқық бұзушылық бодыма? Қандай түрі? Топ бойынша әрекетіңіз.

Жауап - Тараптарды тыңдай келе сот шешімі бойынша екі жетекшіде кінәлі деп саналып бас

бостандығынан айрылды. Екеуі де немқұрайлық танытып бір мезгілде атты.

V. Жағдаят сұрақтар.

Сот мырзалар – Сурет түрінде беру

Айыптаушы мырзалар – Көрініс көрсету

Қорғаушы мырзалар – Поэзия сәті

Ситуациялық жағдайды шешу

(көрініс, суретте бейнелеу, өлең жолдарын шығару)

Көшедегі көрініс

Алмат: Мұхтар бүгін сабақтан шыққасын шылым шегіп көремізбе?

Мұхтар: Ия, ия, шегіп көрсек көрейік . Менде шылым шегіп көргім келіп жүр.

Алмат: Жүр, ендеше қызықтан құр қалармыз.

Мұхтар: Кеттік, Дамирді де ертіп алайық та, олда барар мүмкін.

Алмат: Дамир біз шылым шегіп көруге бара жатырмыз. Бізбен бірге жүрсеңші.

Дамир: Жоқ, мен бірден үйге қайтуым керек. Анам алаңдап қалады.

Мұхтар: Ту, біз секілді қалмайсың ба, анаң тіпті байқамай қалады.

Дамир: Жоқ, балалар, мен алмаймын. Ол жақтан бірнәрсеге душар болармыз.

Алмат: Онда өзің біл, ертең «көп қызықтан қалдым» - деп өкініп жүр ме?

Мұхтар: Осы кезден бастап көшеге үйрене бермейсің бе?

1. Құрметті ата – аналар осы жағдайға байланысты сіздердің пікірлеріңізді білсек.

Ата-ана қай жерден қате жіберіп отыр?

2. Учаскелік полиция инспекторына.

Осы жағдайда оқушылар және ата – аналар қандай жауапкершілікке тартылады?

VІ. Қорытындылау «Қылмыс» бейнеролик. Мектебіміздің түлегі, қазіргі таңда Ақтобе

облысының судьясы Танимова Сауле Зинуллаевна түсіндірмесі. Құқықтық тәрбие мен

құқықтық жігерлі сана алдымен отбасынан басталады. Бүгінгі қоғамды дамыту үшін

әрқайсысымыз құқықтық заңға құрметпен қарап, өз бойымызда құқықтық сана мен

жігерді шыңдауымыз керектігін өмір көрсетіп отыр. Аталған қылмыс түрлерін болдырмау,