Технологическая карта урока "Құрамында азоты бар гетероциклді қосылыстар"

Тақырыбы
§29.Құрамында азоты бар гетероциклді қосылыстар.
уақыты
Білімділік
мақсаты:
дамытушылық:
тәрбиелік:
оқушыларға азотты гетероциклді қосылыстардың құрамы мен қасиеттерін
туралы білімді пиридина және пиррол мысалында қалыптастыру;
талдау,қорытындылау біліктіліктерін дамыту, жүйелей білу, азотты
гетероциклді қосылыстардың формулаларын құрастыра білу, құрылысын
түсіндіре білу,дағдыларын ары қарай қалыптастыра отырып дамыту,есте сақтау
қабілеттерін дамыту;
сабақ уақытын бағалауға үйрету,еңбекқорлыққа және пәнге қызығушылығын
арттыру.
Сабақ типі:
жаңа сабақ
Сабақ өткізілу
түрі:
мұғалімнің түсіндіруі (ауызша), кітаппен өз бетінше жұмыс , 11-ЕТЖ-1
жаттығулар орындау
Құралдар мен
реактивтер:
Кітап, дәптер, интерактивті тақта,видеофрагмент көрсету 11-ЕТЖ-1
Ұйымдастыру
кезеңі:
(Сабақтың мақсаты мен кезеңдерін анықтау.)
-сабақта қалыпты жұмыс істеуге мүмкіндік жасау ;
-оқушыларды психологиялық дайындау.
Амандасу.Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру. Оқушылардың көңілін
сабаққа аудару. Сабақтың жалпы мақсатын ашу ,оны өткізу жоспарын көрсету.
1-2
Үй
тапсырмасын
тексеру кезеңі:
Сабақтың білімділік мақсаты:
-үй тапсырмасының дұрыс, толық орындалғанын тексеру ;
-білімдеріндегі кеткен кемшіліктерді,тапсырма орындау барысында
қиындықтарды анықтау ;
-кеткен кемшіліктерді жою.
5-7
1.ТҚ.алғашқы нұсқау беру.
Оқушыларды
білімді ,саналы
және белсенді
түрде меңгеруге
дайындау
кезеңі:
1.Сабақ тақырыбын хабарлау.Оқушылармен біріге отырып сабақ мақсатын
айқындау.
Жаңа материалды оқып үйренудің практикалық қажеттілігін көрсету.
Оқушылардың алдына оқу проблемасын қою.Білімді жаңғырту. (Актуализация )
Білімділік міндеттері: .
-оқушылардың білім алуға деген ынта-ықыласын жұмылдыру.
-оқушыларды білім алудың мақсаттарын анықтауға;
- оқушылардың материалды бір мезгілде қабылдауы ,ой қорытындыларын
жасауы,жалпылай және жүйелей білуі.
2.Оқыту проблемалары:
1.Білімді жаңғырту:
Азотты гетероциклді қосылыстар.
Фронталды әңгімелесу:
Аминқышқылдарында құрамында қандай функционалды топ болады?
Аминқышқылдарының физикалық және химиялық қасиеттерін атаңдар?
Пигменттер мен витаминдер қандай заттарға жатады?
Бірге орындау: 10-51 (205бет). 11-ЕТЖ-1 бойынша
3-4
Жаңа сабақты
түсіндіру
кезеңдері:
Білімділік міндеттері:
Берілген материалды оқушылардың қабылдауын есте сақтауын
қамтамасыз ету;
- оқушылардың білімді қабылдауына,алған білімнен қорытынды
шығаруға,жүйелеуге қажетті түрлі әдіс –тәсілдерді үйрету;
- оқушылардың білімді қайта жаңғырту әдістерін қабылдауы;берілген оқу
материалын өз бетінше ұғынуға ,түсініктерді ,заңдарды, анықтамаларды
философиялық тұрғыдан түсінуге көмек жасау.
1.Мұғалімнің түсіндіруі:
Азотты гетероциклді қосылыстар.
***1. Циклда көміртек атомынан басқа элементтердің атомдары болатын
қосылыстар гетероциклді - қосылыстар деп аталады.Биологиялық маңызы
бар азотты гетероциклді қосылыстар.
Пиридин
Бір азот атомы бар алты мүшелі гетероциклді қосылыс, оны
тас көмір шайырынан және сүйекті пиролиздегенде сүйек
майынан алынады.Бұл түссіз сұйықтық, қайнау
температурасы-115 С, өте өткір жағымсыз иісті. Оның
негіздік қасиеті бар,нитрлеу, галогендеу реакцияларына
түседі,бірақ реакция қиындау жүреді. Пиридин ядросы
витаминінің РР молекуласының құрамында болады.Бұл
пеллаграның – тері ауруларының дамуын ескертеді.
Пиридин ядросы кең тараған дәрілік препарат
сульфидиннің құрамына кіреді.
пиррол
Бір азот атомы бар бес мүшелі гетероциклді қосылыс.
Майсыз сүйекті пиролиздегенде алынған заттар
20-22
қопасынан алынады. Бұл түссіз сұйықтық, қайнау
температурасы-130 С, хлороформ иісті,суда нашар
ериді.Оның туындылары гемоглобин және хлорофилл
құрамына кіреді.
Пиримидинді,
пуринді
негіздер
Пиримидин және пурин негіздері организмнің тіршілік
әрекетінде маңызды қызмет атқаратын нуклеин
қышқылдарының құрамына кіреді.. Пурин екі ядеродан
тұрады. Маңызды туындылары –тимин, цитозин. Пурин
туындылары аденин, гуанин.
Жаңа сабақты
қалай
қабылдағанын
алғашқы
тексеру кезеңі:
Білімділік мақсаты:
- оқылған материалды оқушылардың дұрыс меңгергенін анықтау;
-алғашқы берілген түсінікте кеткен кемшілікті анықтау;
- кеткен кемшілікті жою жұмыстары; -
1.Дәптермен жұмыс:
Қандай қосылыстар гетероциклді деп аталады?
Бензол және пиридиннің қандай ұқсатығы мен айырмашылығы бар?
Пиридин неге негіздік қасиет көрсетеді, ал пиррол – жоқ?
3-5
Білімді
қорытындылау
және жүйелеу:
-тапсырмаларды оқушылар өз бетінше орындайтындай дәрежеге жеткізу;
-оқушылар білімі мен сыныптың ерекшелігіне қарай отырып тапсырманың
күрделілігін анықтау;
11-ЕТЖ-1 жұмыс істеу, №10-65 , 10-59 ,10-60,206 бет. 11-ДДТ-12
5-7
Білімді тексеру
және өз бетінше
тексеру кезеңі:
-оқушылардың өтілген материалды қаншалықты дұрыс меңгергенін анықтау;
Оқушылардыңіс-әрекеті мен біліміндегі олқылықтарды анықтау.Кеткен
олқылықтардың себебін анықтау.
-оқушылардың өзін –өзі бағалау қабілеттерін дамытуға жағдай жасау
1. Жаттығу тексеру.
3-4
Үй
тапсырмасын
беру кезеңі:
Білімділік міндеттері:
-оқушыларға үй тапсырмасының берілу мақсаты ,мазмұны шығарылу жолы
түсінікті болуын қамтамасыз ету
1. Үй тапсырмасын орындауға берілетін нұсқаулар.
2.Дәптерге жазғандарын тексеру .
Үй тапсырмасын орындауға нұсқау беру
параграф 27-29- қайталау; № 3-5 жатт. Жазбаша (139-бет);
1-2
Сабақ
қорытындысын
шығару кезеңі.
- жекелеген оқушылар мен сынып жұмысына баға беру.Сабақтың кемшілігі мен
қорытындысын шығару. Баға қою.
1-2
Рефлексия
кезеңі:
Білімділік міндеттері:
-оқушы мен мұғалім арасындағы дұрыс қарым қатынасты тудыру.
-оқушылардыңөзін өзі басқару және басқа адамдармен дұрыс қарым –қатынас
принципін үйрету.
1-2