Конспект "Алпаабыт" 1 класс
Учуутал: Тихонова А.И.
Кылаас: 1
Уруок: Саха тыла
Тема: Алпаабыт
Уруок сыала-соруга:
-үөрэтэр: Тыл олоҕор сыһыарыы эбиллэригэр дорҕооннор
дьүөрэлэһиилэрин үс көрүҥүн биллэрии;
-иитэр: Бүтэй дорҕооннор дьүөрэлэһиилэрин билэн, таба туттан төрөөбүт
тылга тапталы иҥэрии;
-сайыннарар: Бөлөххө үлэлиир дьоҕуру, тылы таба суруйууну
сайыннарыы.
• Үөрэтэр: саха алпаабытын билиһиннэрии, алпаабыт
бэрээдэгинэн тыллары наардыыга сатабылы сайыннарыы;
• Сайыннарар: саҥарар саҥаны,тургэн толкуйу, өй улэтин
сайыннарыы;
• Иитэр: бэйэ – бэйэ5э көмөлөөх, убаастабыллаах сыһыаны иитии.
Туттуллар тэриллэр проектор, экран, ноутбук, тылдьыт
Уруок хаамыыта:
1. Тэрээһин чаас
-Саха тылын уруогар бэлэммит. Ыалдьыттарбытын кытта
дорооболоьобут.
- Экраны көрөбүт, бииргэ ааҕабыт. 1 слайд
2. Таабырын экраҥҥа: Олох тыла суох окур-бокур о5олор кэккэлэһэ
турдаллар, кэпсээбитинэн бараллар үһү.
(оҕолор эппиэттэрэ. (2 слайд. Буукубалар)
Сыал-сорук туруорунуу, уруок тематын арыйыы. 3 слайд
- Оҕолор, бу буукубалар хадах турбуттарый? (бэрээдэгинэн)
- Ханнык буукубалар саспыттарый? (аа5аллар: ҕ, дь, ҥ, нь, ө, һ, ү)
- Бу туох эбитий? (алпаабыт)
- Бугун уруокпут темата тугуй? (алпаабыт)
- Алпаабыт диэн тугуй? (бэрээдэгинэн турар буукубалар)
- Төһө сөпкө быһаарбыппытын билээри ханна көрүөхпүтүн сөбүй?
(словарьга, тылдьыкка...)
- Алеша тахсан ааҕыа. (сахалыы быһаарыылаах тылдьыттан 432с.
Ааҕар,4 слайд атыттар бары тэҥҥэ экрантан ааҕаллар.
- 5 слайд Экранна баар алфавиттар тустарынан туох диэххэ сөбүй?
(Биирэ нууччалыы, иккиһэ сахалыы, буукубалара элбэх,
аҕыйах) Нуучча тылын алпаабытыгар хас буукуба баарый? (33)
- Саха тылын алпаабытыгар? (40)
- То5о элбээтэ? (сахалыы буукубалар эбилиннилэр)
- Ханныктар? (ҕ, дь, ҥ, нь, ө, һ, ү)
6 слайд Пааранан улэ.
- Хас биирдии паарта5а биирдии кэмбиэр сытар, онно туох барын
ылан көрүҥ.
7 слайд
- Бу туохтарый (ааттар)
- Хайдах сорудах бэйэбитигэр токуйдуохпутун сөбүй? (араас
этиилэр, таайбатахтарын подсказка: бүгүҥҥү уруокпутугар
сыһыаннаах)
- Бу о5олор ааттарын алпаабыт көмөтүнэн наардаан уурун
(сыыспыт пааралары дуоскаҕа таһаарабын, атыттар көмөлөрүнэн
көннөрөллөр, щелчок эппиэтин экраҥҥа бэрэбиэркэлиибит)
8 слайд СЫННЬАЛАҤ. Биирдиилээн эрээттэри таһааран алпаабыт
көмөтүнэн бэйэлэрин сааһыланан туруораллар)
-Тэтэрээппитин арыйабыт, бэриллибит буукубалары
алпаабытынан бэрээдэктээн кыраһыабай буочаргытынан
суруйуҥ(дуоскаҕа алпаабыт ыйыыбын (тэтэрээккэ буукубалары
суруйабын: я з о
-Тэтэрээккэ баар буукубалары сааһылаан суруйдаххытына тыл
тахсыахтаах. Таайдыгыт дуо? (Зоя) учуутал дуоска5а кыра
буукубаттан суруйар. (о5олор көннөрөллөр)
- Бу аат туһунан туох диэххэ сөбүй? (биьиги кылааспытыгар баар
оҕо аата, аат улахантан суруллар, нууччаттан киирбит тыл)
- -Зоя диэн тыл строка бүтүөр диэри суруйуҥ.
Дуоска5а 86с. Арыйабыт уонна аа5абыт. (Бары)
Барбыты чиҥэтии. Учебнигынан үлэ
.2, 5 эрчиллиини
3 эрчиллиини тэтэрээккэ
8. Тумук: (1-2 мунуутэ)
– Бу уруокка туох сананы биллигит?
