Ученики на Учителя.com


Технологическая карта урока "Кавказның Кара диңгез буе - субтропик зона"

Фән :
Әйләнә-тирә дөнья
Вакыты:
20.11.2014
Тема :
Кавказның Кара диңгез буе - субтропик зона
Максат:
1)укучыларны субтропик зонаның табигый шартлары, үсемлекләр һәм
хайваннар дөньясы белән таныштыру;
2)географик карта, өстәмә материаллар белән эшләү осталыкларын, фикерләү,
телдән сөйләү күнекмәләрен үстерү;
3)табигатькә сакчыл караш тәрбияләү.
Бурычлар:
субтропик зонаның табигый шартларын билгеләү; үсемлекләр һәм хайваннар
дөньясын өйрәтү, төркемдә эшләү күнекмәләрен үстерүгә шартлар булдыру;
информацион чыганаклар белән эшләү күнекмәсен үстерү;
Тип:
Яңа белемнәр бирү дәресе
Предметара
бәйләнеш :
Әдәби уку
Ресурслар:
төп, өстәмә
Әйләнә-тирә дөнья, 4 сыйныф, 112-122 битләр
Җиһазлау:
1. Табигый зоналар картасы
2.Таратма материаллар (тест, билетлар)
3. Ташбака
4. Презентация «Кара диңгез буе – субтропик зона”
5. Видеопроектор, экран
Эш төрләре:
Фронталь, индивидуаль, төркемдә
Дәреснең
этабы,
максаты
Укучы эшчәнлеге
I.
Оештыру.
Эшчәнлек
кә
мотивлаш
тыру.
-Хәерле иртә, апалар!
-Хәерле иртә,алсу таңнарга!
-Хәерле иртә, зифа талларга!
-Хәерле иртә, зәңгәр суларга!
-Хәерле иртә, назлы җилемә!
-Хәерле иртә, туган җиремә
-Әнием
-Тиздән әниләр көне.
II.
Белемнәр
не
актуальлә
штерү.
Максат:
яңа
материал
үзләштер
үгә
әзерлек.
-Транспортка утыру билет өчен кирәк.
-Билетларны безгә ташбака алып килгән.
-Ул чүлләр зонасында яши?
-Билет сораулары чүлләр зонасына
кагылышлы булыр?
1 нче билет
1. Чүлләр нинди мәйдан биләп торалар?
а) Россиянең үзәк өлешендә зур мәйдан;
б) төньяк диңгез ярларының зур булмаган
мәйданны;
в) илнең көньяк-көнчыгышында зур
булмаган мәйданны.
2. Чүлдә һава торышы нинди?
а) озын эссе җәй һәм кыска салкын кыш;
б) кыска салкын җәй һәм кырыс озын кыш;
3. Россиянең чүлләре нинди?
а) ташлы;
б) комлы;
в) балчыклы.
2 нче билет
4. Чүлдә явым-төшем буламы?
а) күп күләмдә кар һәм яңгыр ява;
б) аз күләмдә;
в) күп вакыт явым-төшем булмый.
5. Чүлдәге үсемлекләр нинди?
а) биек, киң яфраклы;
б) кыска, тар яфраклы, тамыр-суганлы;
в) кыска, тар яфраклы, озын тамырлы.
6. Чүлдәге хайваннар нинди?
а) кечкенә, саклагыч сары төсле, тиз
хәрәкәт итүчән, күбрәк төнлә йөриләр;
б) зур, тире астында май катламы бар,
озын йонлы;
в) кыска буйлы кимерүчеләр һәм кошлар.
3 нче билет
7. Чүлдә нинди үсемлекләр үсә?
а) Лалә чәчәге,күк җиләк, мүк җиләге;
б) дөя чәнечкесе, комлык солысы,
джузгун.
8. Чүлдә нинди хайваннар яши?
а) корсак, сайгак, ком әрләннәре;
б) арыслан, юлбарыс;
в) морж, тюлень, аю.
9. Чүлнең экологик проблемалары нинди?
а) чиктән тыш сугару, бер көтүлектә
озаклап йөрү, браконьерлык;
б) боланнарны күп асрау, туфракны нефть
белән пычрату, браконьерлык.
-Климаты, үсемлекләре, хайваннары
турында белергә телибез.
IV. Яңа
белемнәр
ачу.
V.
Физкульт
минутка.
Кавказ халкының бию хәрәкәтләрен
кабатлыйлар.
VI. Яңа
белемнәр
ачуны
дәвам итү
Хайваннар дөньясын өйрәнүче галимнәр
дип зоологлар атала.
Үсемлекләр дөньясын өйрәнүче галимнәр
ботаниклар дип атала.
Табигатьтә кеше эшчәнлеге тәэсирен
өйрәнүче галимнәр экологлар атала.
1 укучы - Әдилә
Үсемлекләр
(114-115 бит)
Үсемлекләр-нең үзенчәлекле аермасы.
Кыргый үсемлекләр, культуралы
үсемлекләр (җиләк-җимешләр).
Җылы яклардан кайтарылган үсемлекләр
2 укучы - Рүзил
Хайваннар
(116-117 бит)
Коры җирдә яшәүчеләр.
Бөҗәкләр.
Диңгездән тукланып, коры җирдә
яшәүчеләр.
Диңгездә тереклек итүчеләр.
3 укучы - Эмиль
Кара диңгез
буенда ял
(118-119 бит)
Кара диңгез буйлары кешеләр өчен нинди
урын ?
2. Экологик проблемалары
Ботаниклар чыгышы (11 – 15 слайд)
11 слайд Үсемлекләрнең үзенчәлекле
аермасы.
Уңай шартлар - җылылык һәм дым —
агачларга биек , җылы яратучы
үсемлекләргә эре яфраклы, булып үсү
мөмкинлеге бирә.
12 слайд Кыргый үсемлекләр
Бүк - биеклеге 25-40 м, 500 ел яши.
Җимеше (чикләвек) –ашарга яраксыз.
13 слайд Кыргый үсемлекләр
Кәстәнә (каштан настоящий) - Бу агач
меңьяшәр – 1000 ел яшәргә мөмкин,
биеклеге 35 метрга җитә.Җимеше –
чикләвек –азык буларак файдаланалар.
14 слайд Җылы яктан кайтарылган
үсемлекләр
Пальма,
15 слайд Җимешле агачлары
Персик, абрикос, инжир, әчтерхан
чикләвеге
Зоологлар чыгышы (16 – 23 слайд )
16 слайд Кавказның Кара диңгез буе
хайваннар дөньясы
Коры җирдә яшәүчеләр
17 слайд Барс, шакал, кәҗәболан, аю,
кабан
18 слайд Цикада, Кавказ бызылдавыгы,
суфи чикерткә, олеандровый
бражник
19 слайд Кавказның Кара диңгез буе
хайваннар дөньясы
Диңгездән тукланып, коры җирдә
яшәүчеләр.
20 слайд Акчарлаклар, бакланнар
21 слайд Кавказның Кара диңгез буе
хайваннар дөньясы
Диңгездә тереклек итүчеләр
22 слайд Диңгез атчыгы, диңгез энәсе,
краб
23 слайд Дельфиннар, медузалар
Экологлар чыгышы (24 – 25 слайд)
24 слайд Кара диңгез буе меңләгән
кешенең ял итү һәм дәвалану урыны.
Биредә күпләгән санаторийлар, ял
йортлары, пансионатлар төзелгән.
25 слайд Экологик проблемалар
VI. Яңа
белемнәр
не
ныгыту.
*Дус булырга
*Бер-береңә комачауламаска
*Бүлдермәскә
*Башкаларның фикерен тыңларга
*Үс фикереңне исбатларга
Карточка.
Төшеп калган сүзләрне яз.
Кара диңгез буе .................. зонага
керә. Бу – илебезнең иң ............... өлеше.
Монда кыш .........., җәйнең эсселеге
................ . Яр буен ............. салкын
һәм эссе җилләрдән ышыклап тора. Җәй
буе диңгез бик яхшы ........... Кышын да
........... . Җәен диңгез җиле эссене .............. ,
яр буена яңгырлар .......................... .
...................... , ........................ ,
....................... җитәрлек булуы,
үсемлекләр, хайваннар дөньясы өчен уңай
шартлар тудыра. Монда .................... ,
.................. агачлар үсә. Бу урынның иң эре
хайваннары ........... , ................ , ........... ,
............... . Диңгез ярларында ........................
һәм ................. очышын күзәтергә була. Бу
гүзәл якларның ....................... ,
.......................... дөньясын сакларга кирәк.
VII.
Рефлекси
я. Максат:
эшләгән
эшкә
нәтиҗә
ясау.
Укучыларның җаваплары
Скачать материал

Окружающий мир - еще материалы к урокам: