Солтүстік Еуропа елдері

Батыс Еуропаның шағын капиталистік елдері Солтүстік Еуропа елдері Солтүстік Еуропа елдері

• <number>

•   Дания - Копенгаген
•   Исландия - Рейкьявик
•  Норвегия - Осло
•   Финляндия - Хельсинки
•   Швеция - Стокгольм

Исландия “мұз бен от елі”

• <number>

• Гейзер маңында демалушы туристер

• Географиялық орны

Финляндия

• <number>

• Сайма көліндегі Астувансалми
• тас жазуы б.з.д 3000-2500 ж

• Географиялық орны

Таңғажайып Лапландия

• <number>

• Лапландияның солтүстік бұғылары.

• Малла қорығының Саана төбесінен көрінісі.

Норвегия

• <number>

• Норвегияның атақты фьордтарының
• бірі – Харденгерфьорд.

• Географиялық орны

Норвег елі

• <number>

• Осло музейіндегі викингтер кемесі.

• Норвегияның Statfjord
• мұнай өндіруші платформасы.

Норвегияға саяхат Швеция

• <number>

• Стокгольм – Швеция астанасы.

• Веттерн көліндегі тамаша көрініс

Дания

• <number>

• Копенгаген символы –
• Су перісі ескерткіші.

• Оденс – ертегілер қаласы.

Батыс Еуропа елдері

• <number>

•   Аустрия - Вена
•   Андорра – Андорра - ла - Велья
•   Бельгия - Брюссель
•   Ұлыбритания - Лондон
•   Ирландия - Дублин
•   Германия - Берлин
•   Лихтенштейн - Лихтенштейн
•   Люксембург - Люксембург
•   Монако – Монте -Карло
•   Нидерланд - Амстердам
•   Франция - Париж
•   Швейцария - Берн

Ұлыбритания

• <number>

• Биг Бен және екі қабатты автобус.

• Линкольн ескі архитектура қаласы.

Франция

• <number>

• Эйфель мұнарасы Париж символы.

• Марсель – ең үлкен портты қаласы.

Германия

• <number>

• Бремен қаласындағы «Бремен
• музыканттары» ескерткіші.

• Тегернзее көлі курорт мекені.

Швейцария

• <number>

• Цитглоггетурм (XII ғасыр)

• Альпі тауының ғажайып табиғаты

Монако

• <number>

• Монако –Вилле Монако князының
• резиденциясы

• Географиялық орны

Люксембург

• <number>

• Географиялық орны

• Люксембург – жартаста
• қаланған қайталанбас әсем қала

Ирландия

• <number>

• Дублиндегі Әулие Патрик шіркеуі

• Лимерик – керемет демалыс орны

Аустрия

• <number>

• Серфаус тау шаңғысы
• спортының отаны

• Зальцбург табиғаты таң қалдырады

Батыс Еуропа елдері

• “Ергежейлі” елдер

• НАТО-ға мүше елдер

• Аумағы үлкен елдер

Аумағы үлкен елдер

• Финляндия - Хельсинки

• Швеция - Стокгольм

• Испания - Мадрид

“Ергежейлі” елдер

• Мальта

• Ватикан

• Андорра

• Лихтенштейн

• Монако

• Сан-Марино

НАТО-ға мүше елдер

• Бельгия-Брюссель
• Нидерланд-Амстердам
• Дания-Копенгаген
• Исландия-Рейкьявик
• Португалия-Лиссабон
• Грекия-Афины
• Люксембург-Люксембург

Мемлекеттік құрылымы

• Конституциялық монархия ( 8 )
• Республика ( 8 )
• Федерациялық республика ( 1 )- Австрия
• Конфедерация ( 1 )- Швейцария
• Парламенттік монархия ( 1 )- Испания
• Теократиялық монархия ( 1 )-
• Ватикан

Конституциялық монархия

• Бельгия-Брюссель
• Нидерланд-Амстердам
• Норвегия-Осло
• Швеция-Стокгольм
• Дания-Копенгаген
• Люксембург-
• Лихтенштейн-Вадуц
• Монако-Монако

Республика

• Ирландия-Дублин
• Финляндия-Хельсинки
• Исландия-Рейкъявик
• Португалия-Лиссобон
• Грекия-Афины
• Андорра-Андорра
• Сан-Марино-
• Мальта-Валлетта

Халқы

• Жалпы халық саны -132млн.261мың адам
• Халық тығыздығы:
• А) Монако- 1км/2 -15мың адам
• Ә) Бельгия- 1км/2 -337 адам
• Б) Австрия- 1км/2 -95 адам
• В) Солтүстік елдері- 1км/2 -10-20 адам
• Қала халқы басым елдер-Бельгия(97%),Исландия(95%),Испания(91%), Мальта,Нидерланд(89%),Дания(86%)
• Ұлттық құрамы:
• А)Екі ұлтты-Бельгия(фламандықтар,валлондар)
• Ә)Көп ұлтты-Испания

Шаруашылығы

• 1) Грекия- Электр техникасы өндірісі
• 2) Бельгия- Порт шаруашылығы
• 3) Норвегия- Халықаралық теңіз тасымалы
• 4) Швейцария- Қаржы орталығы,сағат өндірісі (620 банк бар)
• 5) Финляндия- Целлюлоза-қағаз өндірісі
• 6) Швеция- Машина жасау, металлургия өнеркәсібі
• 7) Нидерланд- Әлемдік гүл өсіруші ел (қызғалдақ,раушан гүлдері)

Әлеуметтік-экономикалық деңгейі

• Дамуы өте жоғары
• елдер

• Дамуы жоғары
• елдер

• Швеция
• Норвегия
• Швейцария
• Дания
• Нидерланд
• Бельгия

• Ирландия
• Португалия
• Испания
• Грекия

Еуропалық Одақ елдері

• Бельгия
• Нидерланд
• Австрия
• Ирландия
• Швеция
• Дания
• Финляндия
• Испания
• Португалия
• Грекия
• Люксембург
• Мальта

Елдерді топтастыру

• Солтүстік

• Орта

• Оңтүстік

• Норвегия
• Швеция
• Дания
• Финляндия
• Исландия

• Бельгия
• Нидерланд
• Австрия
• Швейцария
• Ирландия
• Лихтенштейн
• Люксембург

• Португалия
• Испания
• Грекия
• Мальта
• Андорра
• Сан-Марино
• Ватикан
• Монако

• “Эстафета” ( жарысты жалғастыр )

1-қатар	2-қатар	3-қатар
Конституциялық монархия елдері	Республика	НАТО-ға мүше елдер
1. Бельгия - 2.Нидерланды - 3. Норвегия - 4. Швеция - 5. Дания - 6. Люксембург - 7. Лихтенштейн - 8. Монако -	1. Дублин – 2. Хельсинки – 3. Рейкъявик – 4. Лиссабон – 5. Афины – 6. Андорра – 7. Сан-Марино – 8. Валетта -	1. Брюссель – 2. Нидерланды – 3. Копенгаген – 4. Исландия – 5. Лиссабон – 6. Люксембург – 7. Грекия -

• Әлемдегі ең бай мемлекеттер

• 1.Люксембург – астанасы Люксембург. Люксембург Ұлы Герцогтігі – Еуропадағы «ергежей мемлекет»,
• Еуроодақтың мүшесі. Жарты миллион ғана халқы бар бұл мемлекетте еуроодақтың көптеген ұйымдары
• орналасқан. Елде мыңнан астам инвестициялық қор мен екі жүз банк шоғырланған.
• Ғаламның бірде-бір елі мұндай жетістікпен мақтана алмайды. Мұның барлығы елдегі тұрақтылық пен қалыптасқан тиімді жағдайдың нәтижесінде болып отыр. Мұндағы жан басына шаққандағы ішкі өнім көлемі – 89562 доллар. Негізгі табыс көзі – қаржылық және банк қызметі, темір кенін өндіру мен шойын және болат өңдеу.

• Әлемдегі ең бай мемлекеттер

• 2. Норвегия – астанасы Осло. 2010 жылдың жазына дейін бұл ел әлемдегі ең қауіпсіз мекен саналып келген. Сол жаздағы екі лаңкестік оқиғаға дейін ең жоғарғы өмір деңгейі де осы елге тиеслі еді. Бес миллионға жуық халқы бар, жалпы ішкі өнім көлемі – 56920 доллар. Газ бен «қара алтын» елдің басты байлығы.
• 3. Швейцария – астанасы Берн. Халқының саны 7,86 миллион адам. Жан басына шаққандағы жалпы ішкі өнім – 46424 доллар. Швейцария экономикасының негізгі тірегі – туризм мен химиялық өнеркәсіп. Сондай-ақ бұл ел шетелдік инвесторлар үшін ең сенімді аймақ болып табылады. Сондықтан да мұнда әртүрлі қаржылық институттар мен шетелдік капиталы бар банктер көптеп шоғырланған. Швейцариялық банктерге деген сенім де жоғары. Өйткені елдегі саяси жағдай тұрақты, банктік құпияларды мұқият сақтау қағидасы берік ұсталады. Елде ауыл шаруашылығының өнімділігі өте жоғары.

• Әлемдегі ең бай мемлекеттер

• 4.Нидерланды – астанасы Амстердам. 16,68 миллион халқы бар Нидерланды Корольдігі Батыс Еуропаның шағын ғана бөлігін алып жатыр. Елдегі жан басына шаққандағы жалпы ішкі өнім көлемі – 42447 доллар. Экономиканың өсімі 2000 жылдан бері төмендей бастағанымен, әлемдегі жетекшілік орнын әлі де сақтап келеді. Экономикасы ауыл шаруашылығы, металлургия, мұнай-химия өнеркәсібі, машина жасау, әуе және теңіз кемелерін жасау, сыра дайындау, жиһаз жасау, тоқыма мен киім өндірісі сынды салаларға бағынышты. Мұнда Shell, Phillps, Unilever тәрізді әлемдегі алпауыт концерндердің штаб-пәтерлері орналасқан.Ет пен көкөніс саудасы да елге қыруар табыс кіргізуде, жерінің 65 пайызы ауыл шаруашылығына жарамды. Голландықтар жұмыссыздық пен инфляция деңгейінің өте төмендігімен мақтана алады.

• Әлемдегі ең бай мемлекеттер

• 5. Ирландия – астанасы Дублин. Британ аралдарында орналасқан Ирландия да 2008 жылғы дағдарыстан айтарлықтай шығын көрді. 2008 жылға дейін бұл елдің келешегі жайлы тек жағымды болжамдар ғана айтылып келген. Тіпті, 2001-2008 жылдардағы экономикасының өсіміне қарап, оны «Кельт барысы» атап кеткен болатын. Мамандар бұлайша қарыштап дамудың себебін елдің Еуроодаққа еніп, қаржылық қызмет көрсету мен фармцептикаға, телекомуникацияға инвестицияның мол тартылуымен түсіндірген. Мұндағы жан басына шаққандағы жалпы ішкі өнім мөлшері – 39999 доллар. Халқының саны – 4,5 миллион адам. Негізгі салалары – тоқыма және тамақ өнеркәсібі, металлургия.

• Әлемдегі ең бай мемлекеттер

• 6. Австрия – астанасы Вена. Австрия Республикасы – Орталық Еуропа елі. 8,4 миллион халықтың әрқайсысына 39711 доллар табыс тиеслі. Банк қызметі мен сақтандыру, металлургия, тамақ, химия, тоқыма өнеркәсіптері, құрылыс пен машина жасау – ел экономикасының негізгі салалары.Аталған өндірістің бәрі импорттық шикізатқа негізделген. Әйтпесе, елдің өзінде табиғи байлық жоқтың қасы. Мұнда да жұмыссыздық пен инфляция деңгейі елеусіз мөлшерде.

• Сабақты бекіту

• 1. Тайга Финляндия аумағының шамамен қанша пайызын алып жатыр?

• А. 51

• Б. 61

• С. 71

• 2. Еуропадағы ең ірі түбекті көрсетіңіз.?

• А. Пиреней түбегі

• Б. Скандинавия түбегі

• С. Апеннин түбегі

• 3. Солтүстік Еуропаға кірмейтін елді көрсетіңіз?

• А. Исландия

• Б. Македония

• С. Финляндия

• 4. Солтүстік Еуропа елін көрсетіңіз?

• А. Португалия

• Б. Словения

• С. Дания

• 5. Скандинавия түбегінің жер аумағы қанша?

• А. 800 мың км2

• Б. 700 мың км2

• С. 600 мың км2

Географиялық диктант

• <number>

• Атлант мұхиты 1. Дүние жүзіндегі ең
• терең көл
• 2. Қызыл теңіз 2. Сары өзен
• 3. Тынық мұхиты 3. Ең үлкен түбек
• 4. Байкал 4. Бамбук аюы
• 5. Арабия 5.Тұздылығы 41‰
• болатын теңіз
• 6. Хуанхэ 6. Маймыл
• 7. Панда 7. Көлемі жөнінен 2-ші
• орын алатын мұхит
• 8. Орангутан 8. Ең үлкен мұхит

Сөзжұмбақ

• 03.12.09

• <number>

• Дания астанасы?
• тау шаңғысы спортының отаны?
• Скандинавия түбегінде орналасқан ел?
• Швециядан шығатын машина?
• Үш дүние бөлігін жалғастырып жатқан айрықша аймақ
• Солтүстік Еуропаға кірітін арал?

• к

• о

• е

• г

• а

• г

• н

• е

• п

• н

• у

• р

• о

• а

• п

• е

• р

• ф

• с

• с

• а

• н

• о

• в

• г

• и

• я

• р

• у

• е

• о

• а

• е

• в

• л

• ь

• в

• о

• л

• с

• и

• н

• д

• и

• я

Ең, ең... дүние жүзінің географиялық атаулары

• <number>

• Еуропа Азия
• Ең үлкен арал Ең терең шұңғыма
• ........................... ................................
• Ең биік шың Ең үлкен көл
• ........................... ...............................
• Ең үлкен түбек Ең терең көл
• ........................... ...............................
• Ең үлкен материк Ең үлкен мұхит
• ............................. ................................

2. Төмендегі кестені толтырып келу.

• <number>

• 2. Төмендегі кестені толтырып келу.

Аймақ	Осы аймаққа кіретін елдер	Мекендейтін халықтар	Шаруашылығы
Солтүстік Еуропа	Норвегия, Швеция, Финляндия, Дания, Исландия	Норвегтер, финндер, исландиялықтар, шведтер	Металлургия, мұнай өндіру, ағаш өңдеу, машина жасау