Ученики на Учителя.com


Конспект урока "Тоғызқұмалақ ойыны"

Ашықсабақ: «Тоғызқұмалақ ойыны»
Искаков Б.К. Госплемстанция жалпы орта білім беретін мектебі
Ашық сабақ тақырыбы: Ойын ережелері мен ерекшеліктері
Мақсаты:
Білімділік: Оқушыларға ұлттық ойынның тарихын таныстыра отырып, негізгі ережелерін
үйрету.
Дамытушылық:оқушыларғатоғызқұмалақтыңнегізгішарттарынтүсіндіруарқылылогикалықойла
уқабілетін, математикалықамалдарды тез санау, ой -
өрісінтолықдамытужәнекомпьютерліксауаттылықа, ұқыптылыққа,
дайынбағдарламаменөзбетіменжұмысжасауға
Тәрбиелілік:оқушылардыұйымшылдыққа, достыққарым - қатынасқа, ұжымдылыққа,
ұлттықрухта, сананықалыптастыруғабейімдеу.
Керектіқұрал - жабдықтар: 1. Тоғызқұмалақтақталары, слайд презентация
Күтілетіннәтижесі:Оқушыларойындымеңгереді, кұрделітактикалардышешеді..
Сабақтыңтипі:Оқуүйренусабағы.
Сабақтыңтүрі:Практикалық: жаттығуларорындау, жарыс
Сабақтыңжоспары:
I. Дайындықбөлімі:
1. Ұйымдастырукезеңі
2. Үйтапсырмасынсұрау.
3. Тоғызқұмлақойынықашанпайдаболды? Неліктен “Қойшыларалгебрасы” депатаған?
Қазақөкілдеріненкімдеройнаған? Тоғызқұмлақспортшыларынанкімдітанисың?
Тоғызқұмалақойынынқайелдеройнайды?
II. Негізгібөлім:
Жанасабақ “ Ойынережелері мен ерекшеліктері” “
Тоғызқұмалақойынықазақтыңбарлықойыныныңішіндегіеңқиыны, ойнағанадамныңмиыістеп,
есепшілігіартып, тез тапқыштықжағыкүшеймек” С. Аманжолов
Тоғызқұмалақойыныныңнегізгітерминдері:
• Құмалақ
• Қазан
• Отау
• Бастаушы
• Қостаушы
• Тұздық
• Атсырау
Тоғызқұмалақойыныарнайытақтадаекіадамарасындаойналады. Ойынтақтасы 2 қазан, 18 отау,
162 құмалақтантұрады. Ойынбасындаәройыншығабірқазан, тоғызотауғатоғыз -
тоғыздансалынған 81 құмалақтиесілі. Алғашқыжүрісжасағанойыншыныбастаушы,
екіншіжүрісжасағанойыншынықостаушыдепатайды.
Қазақшаатаулары:
№9 отаумаңдай
№8 отаукөкмойын
№7 отауқандықақпан
№6 отаубелбасар
№5 отау бел
№4 отауатсыратар
№3 отауатөтпес
№2 отаутектұрмас
№1 отау арт
Мәтіні: Тоғызқұмалақойынындабекітілгенережеденауытқитынжағдай бар,
мінеосылардыойынерекшеліктерідепатайды.
Жүрісжасауережесі
Құмалақұтуережесі
Тұздықалуережесі
Атсырауережесі
Біріншіерекшелік –
ойынбарысындакезкелгенотаудабірғанақұмалаққалғандайболсаолқұмалақтыалыпкелесіотауғажү
ругеболады, ал отау бос қалады. Мысалыүшінтөмендегі № 1 диаграммағаназараударалық:
№ 1диаграмма
Бастаушыөзініңкезектіжүрісінде 6 - шыотауындағы 1 құмалақтыкелесі 7 - шіотауғажүрдіделік,
сонда 6 - шыотау бос қалады.
Келесі № 2 диаграммағақараңыз:
№ 2диаграмма
Екіншіерекшелік – «тұздық» депаталады. «Тұздық»
алуүшінсоңғықұмалаққарсыластыңекіқұмалағы бар отауларыныңбіріне (9 -
шыотауданбасқасына) түсіп, ондағықұмалақтарсаныналғашретүшкетолтыруыкерек.
Мысалғажоғарыдағы № 6 диаграммадағыжағыдайдыжалғастыралық. Ойындыбастаушы 1 -
шіотауданжүріп, қостаушының 2 - шіотауынан 12 құмалақұтыпалдыделік.( № 3 - диаграмма )
№ 3 диаграмма
Міне осы сәттеқостаушы 5 - шіотауындағы 11 құмалақтытаратып, бастаушының
6 - шыотауындағықұмалақтарсаныналғашретүшкетолтырыпсолотаудан «тұздық» алады.
№ 4 диаграмма
Ойыншы «тұздық» алғанотауынаарнайыбелгіқояды. Ендісол «тұздық»
жарияланғанотауғатүскенқұмалақтардыңбәрі «тұздық»
алғанойыншыныңқазандығынааударылыпотырады. Тағыбірескеретінжағыдай, «тұздықты»
ойынбарысындабірретқанааладыжәнеаттасотаулардан «тұздық» алуғаболмайды.
Аттасотаулардеп – нөмірлерісәйкескелетінотаулардыатайды. Мысалы, бастаушының1 –
шіотауыменқостаушының 1 – шіотауыаттас, 2 - шіотауымен 2 - шіотауыаттас т. с. с.
Үшіншіерекшелік - «атсырау» депаталады.
Ойынсоңынақарайқайойыншыныңжүретінжүрісіболмайқалса, солойыншы «атсырауға»
ұшырадыдепесептелінеді. Қарсыласын «атсырауға»
ұшыратқанойыншыөзініңотауларындақалғанқұмалақтардыңбарлығынқазандығынасалыпалады,
мінеосыданкейінғанаәройыншыөздерініңұтыпалғанқұмалақтарыныңесебіншығарады.
Төмендегімысалғаназараударалық:
9 8 7 6 5 4 3 2 1
2 2 80
Х 1 7 70
1 2 3 4 5 6 7 8 9
Ойынныңқасиетітуралы.
Ойынныңнәтижесітуралыайту.
“Ми гимнастикасы” сабақтыпысықтауарқылысұрақтарқою
Тоғызқұмалақойынықазақұлттықойынтүрінекіреме? Тоғызқұмалақтақтасынешебөліккебөлінген?
Әрбөліктенешеотау, нешеқазандық бар? Тұздықашуғаболамажәне оны қалайашамыз?
Тоғызқұмалақтерминдеріната? Отаулардыңаттарынбілесіңбе?
Біріншіойындыбастағанойыншынықалайатаймыз? Жұп, тақсандардегенімізне?
Видео корсету “Тоғызқұмлақережежелері” сабақтықайталау.
”Ойнайбілмеген, ойлайбілмейді”
тоғызқұмалақтақтасыменойынжәнеэлектрондытүрдекомпьютерменжекелейойын.
Қателіктерменжұмыс.
Қорытынды: Оқушылардыбағалау. Үйгетапсырма беру. Ережелердіестесақтау, жаттығу.
Қызықтырғанесепшіні, ойлыны,
Бабалардыңбұл – ежелгіойыны.
Екіадамғатеңбөлінген «мал – жайы»,
Ойнауүшінтақтасы бар арнайы.
Бар он сегізұясыоның – кішіотау,
Екіқазанүлкенкелген – ішіотау.
Біржүзалпысекі – барлыққұмалақ,
Сексенбірден – екіойыншытұрқамап.
Әрқайсысыныңсегізұя – «ойы» бал,
Әрұяныңдәлтоғыздан «қойы» бар.
Екіойыншы – екі «қойшы» кезекпенен,
Түсіредіұяға «қой» есеппен
Бір - бірініңұясынаайдайды,
«Қой – құмалақ», санынжітіаңдайды.
Ұядақайжұпболса «қой» - құмалақ,
Бәріқарсықазанғакепқұламақ.
Солайталайқойқазанғатүседі,
Есепке оны екіқойшытізеді.
Кімде - кімніңқазаны тез толады,-
Солойыншыұтыпшыққанболды.
Қызықтырғанбүгінде де ойлыны, Міне, осындайбабалардыңойыны.
Скачать материал

Физкультура - еще материалы к урокам: