Конспект урока "Қазақтың ұлттық аспаптары" 7 класс
« Қазақтың ұлттық аспаптары" сабақ жоспары – 7 сынып
Сабақтың тақырыбы: Қазақтын ұлттық аспаптар.
Сабақтың мақсаты: Қазақтың ұлттық аспаптары туралы оқушылардың дүниетанымын кеңейтетін
мәліметтермен таныстыра отырып,бойына танымдық дағдыларын қалыптастыру
Сабақтың міндеттері:
1.Білімділік:өтілген модуль материалдарын қайталау арқылы оқушылардың меңгерген білімдерін
жүйелеу,бекіту,үйлестіру, тақырыпқа байланысты өз ойын айта білуге үйрету.
2Дамытушылық.Оқушылардың алдыңғы өткен сабақтарды қайталай келіп тілдерін,ой-өрістерін
лексика-грамматикалық тапсырмалар арқылы кеңейту,сөйлеу дағдыларын дамыту,оларды
меңгерту,пікір алысуға үйрету.
3.Тәрбиелік:өнер адамдарының жетістектерін,өнегелі өмірін үлгі ету.Оқушылардың рухани
эстетикалық талғамын дамыту,музыкаға қызықтыру.
Көрнекіліктер:әнші-сазгерлердің портреттері, қазақтың ұлттық саз аспаптарының
суреттері,сөзжұмбақ,музыка..
Пәнаралық байланыс:бейнелеу өнері,қазақ әдебиеті.
Сабақтың типі: Нәтиже сабақ.
Сабақтың түрі:саяхат сабағы.
Сабақтың әдіс-тәсілдері:жеке жұмыс,топтық жұмыс,шығармашылық жұмыстар,сұрақ –
жауап,іздендіру,ойландыру,
Пәнаралық байланыс:әдебиет,музыка,
Сабақтың барысы:
І.Ұйымдастыру кезеңі.
1.Психологиялық даярлықты қамтамасыз ету.
2. Сабақтың тақырыбы мен мақсатымен таныстыру.
Сабақтың ұраны: Домбырам,жүрегіммен үндес едін,
Сенімен сырласымдай тілдесемін.
Бабамнан қалған мұрам,сен болмасан,
өнердің не екенін де білмес едім
( М.Мақатаев)
ІІ.Негізгі бөлім.
1.Мұғалімнің кіріспе сөзі.
2. Білім әлеміне саяхат..
3.Сабақты бекіту.
4.Оқушылардың сабақ туралы пікірі.
ІІІ.Қорытындылау.
1.Мұғалімнің кіріспе сөзі.
-Балалар,бүгінгі нәтиже сабақтың тақырыбы «Қазақтың ұлттық аспаптар» деп аталады.Бүгін
сендер өткен сабақта алған білімдерінді жинақтап,түйіндейсіңдер.
Жаңа сабақты өткен сабақпен байланыстыру.
Үй тапсырмасын тексеру:Әңгімелесу.Слайдтар ұлттық аспаптар туралы
-Қазақтың ұлттық аспаптарында орындалатын әуен-саз қалай аталады?
- Қандай әйгелі күйшілерді білесіңдер?
2..Білім әліміне саяхат.
Сабағымызды саяхат түрінде жүргіземіз.
Ұраны «Өнер,білім, бәрі де
оқуменен табылған»
,
Бірінші саяхатымыздың аялдамасы «Тарих».
Халықтың музыкалық аспаптары белгілі бір халыққа тән әрі өзіндік ерекшелігі болады.
Қазақтың музыкалық аспаптары-ғасырлар бойы ұрпақтан ұрпаққа ауысып келе жатқан мәдени
мұра.Ертеде аспаптарды ағаштан ойып,түрлі өсімдіктерден,малдың терісі мен сүйегінен,мүйізі мен
қылынан жасаған.Музыка аспаптарын халыққа хабар бергенде,аңды үркіткенде,ән-күйлер
орындағанда домбыра мен қобыздың алғашқы үлгілерін ұсынған профессор А.Жұбанов болды.
Сұрақтарға жауап беріңдер.
1.Халықтық музыкалық аспаптар қандай болады?
2.Ертеде аспаптарды неден жасаған?
3.Ертеде музыкалық аспаптарды не үшін пайдаланған?
4.Қазақтың халық аспаптар оркестріне домбыра мен қобыздың алғашқы үлгілерін кім ұсынған.
СӨЗДІК:
Ерекшелік- особенность
Мұра- наследие
Үркіту-спугнуть
Орындау- исполнять
«Тарих» аялдамасынан шығып .«Әдебиет» аялдамасына тоқтаймыз.
Ұранымыз : «Қай істе де өнер қолдан,өнерлі адам жеңер болған.»
Тапсырмалары:
1.Дина Нұрпейісова қай жылы өмірге келді ? (1861ж. Батыс Қазақстан облысында туған)
2.Қай жылы алғашқы музыкалық мектептер ашылды? (1934жылы Алматы мен Орал
қалаларында ашылды).
Келесі аялдама «Сөз аялдамасы» келдік
1.Тапсырма.Сөйлемдердің жалғасын табыңдар.Тақтада жазыл тұр
1. Жетіген -----...
өте нәзік,құлаққа жағымды
2. Аспап ағаштан ...
Қазақ халқының өте ерте заманнан келе
жатқан,жеті ішекті шертпелі музыка
аспабы
3. Аспаптың үні...
Көптеген ансамбльде ойналып,кеңінен
насихатталып келеді.
4. Жетіген аспабы...
Құрастырылып жасалады.
.
2. Тапсырма .«Өнерлі»сөзін сөз құрамына,лексика-грамматикалық мағынасына қарай талдау.
Жұмыс флипчатта.Тақтада
3. Тапсырма: Үш деңгейлі бойынша
Зат есім
Етістік
Сын есім
Сан есім
Әр түрлі
5
10
15
5
10
15
5
10
15
5
10
15
5
10
15
Сөз таптарына арналған тапсырмалар
Келесі «Сөзжұмбақ»
Оймен,кәне,өсейік
Ойлы жұмбақ шешейік
Кроссвордт шешу
Жұмбақтарды шешу
Ұзын мойын
Екі ішекті
Қатар-қатар текпішек
Басып көрсең бір-бірлеп
Үн шығады күмбірлеп
(Домбыра)
Жеті ішектен жеті түрлі үн шығар,
Әуезінен жеті тарау үн шығар.
Ойнап кетсең,түрлі-түрлі жыр шығар.
Бұл аспап қай аспап?
(Жетіген)
Сазымнан жасалған
Өрнектеп қашалған
Сырнайдың үніндей,
Бұлбұлдың біріндей
(Саз сырнай)
3.Сабақты бекіту.
-Абай Құнанбаевтың ән мен күй туралы былай деген.
Құлақтан кіріп бойды алар,
Әсем ән мен тәтті күй.
Көңілге түрлі ой салар
Әнді сүйсең менше сүй.
Домбырада жақсы орындайтын шебер-орындаушылар
(АйгүлҰлкенбаева,Бекболат Тілеуханов, «Ұлытау тобы»
-Шебер орындаушылар туралы былай айтуға болады
«он саусағынан өнері тамған»
.
4.Оқушылардың сабақ туралы пікірі.
Рефлексия: «Түртіп алу» стратегиясы
Білемін
Білдім
Білгім келеді
ІІІ.Қорытындылау.Баға
Біз осымен білім әлеміне арналған саяхатымызды аяқтаймыз.
Үйге тапсырма: «Өнер-ағып жатқан бұлақ» атты тақырыпқа эссе жазу.
Эпиграфқа қайталап келу.Әң тыңдау М.Жунусова «Дариға,домбырамды берші маған»
№
Сабақ барысы
Уақыты
Жоспары
1
Ұйымдастыру
2 минут
Сәлемдесу, түгелдеу.
2
Өткен сабақты сұрау
7 минут
Қазақтың ұлттық музыкалық
аспаптары
3
Аялдамаларға саяхат
25 минут
Грамматика тапсырмалары
Тарих,
Әдебиет
Сөз
Жұмбақ шешу
Кроссвордт шешу
«
4.
Қорытындылау
7 мин
Қазақстың
ұлттық
аспаптары
8
Қорытындылау
5 минут
«Қазақтың үлтттық
аспаптары.
9
Бағалау
2 минут
«5», - «4»,- «3»- .
10
Үйге тапсырма
2 минут
.
Өз сабағымды талдау.
Сабақтың тақырыбы: Қазақтын ұлттық аспаптар.
Сабақтың мақсаты: Қазақтың ұлттық аспаптары туралы
оқушылардың дүниетанымын кеңейтетін мәліметтермен таныстыра
отырып,бойына танымдық дағдыларын қалыптастыру
Сабақтың міндеттері:
1.Білімділік:өтілген модуль материалдарын қайталау арқылы
оқушылардың меңгерген білімдерін жүйелеу,бекіту,үйлестіру,
тақырыпқа байланысты өз ойын айта білуге үйрету.
2Дамытушылық.Оқушылардың алдыңғы өткен сабақтарды қайталай
келіп тілдерін,ой-өрістерін лексика-грамматикалық тапсырмалар
арқылы кеңейту,сөйлеу дағдыларын дамыту,оларды меңгерту,пікір
алысуға үйрету.
3.Тәрбиелік:өнер адамдарының жетістектерін,өнегелі өмірін үлгі
ету.Оқушылардың рухани эстетикалық талғамын дамыту,музыкаға
қызықтыру.
Көрнекіліктер:әнші-сазгерлердің портреттері, қазақтың ұлттық саз
аспаптарының суреттері,сөзжұмбақ,музыка..
Пәнаралық байланыс:бейнелеу өнері,қазақ әдебиеті.
Сабақтың типі: Нәтиже сабақ.
Сабақтың түрі:саяхат сабағы.
Сабақтың әдіс-тәсілдері:жеке жұмыс,топтық
жұмыс,шығармашылық жұмыстар,сұрақ –
жауап,іздендіру,ойландыру,
Пәнаралық байланыс:әдебиет,музыка,
1.Оқу іс-әрекетін қйымдастыру кезеңінде сұрақ-жауап арқылы
дайындық жасап,қызығушылығын тудырдым.
2.Алған білімдерін колдану кезеңінде білімдерін практикада қолдана
білуге үйреттім.Сөз жұмбақ және кроссвордт шешу жұмыстары.
3.Қорытындылау кезеңінде,оқушыларға сұрақ қою арқылы алған
білімдерін қаншалықты игергенін тексердім.
Сабақтың жоспары түгел орындалды.Сабақ қойған мақсатына жетті
деп ойлаймын,өйткені оқушылар сабаққа белсенді қатысты,қойған
сұрақтарға жауап берді,Сабақтың мақсатыма жету үшін модульдық
технологиясын қолдандым және 3 деңгейлік тапсырмаларын, «Түртіп
алу» стратегиясын.
Өз сабағымды талдау.
1. Сабақ мақсаты туралы айту.
2. Сабақ мақсатына қаншалықты жеткеніңіз туралы.
3. Оған үшін қандай жолдар қолдадыңыз?
Мақсатыма жету үшін СТО технологиясынының стратегияларын
қолдандым.
4. 3 кезеңге байланысты қолданған стратегияларыңыз сабақ
Мақсатына жетуге қалай көмектесті?
1. Қызығушылыөты ояту кезеңінде
2.Мағынаны ажырату кезеңінде
3.Ой толғаныс кезеңінде
5. Қандай басқа стратегияларды қолданар едіңіз?
Сабақ барысы
Уақытты
Жоспары
1.
Ұйымдастыру
2 мин
Сәлемдесу
2.
Өткен сабақты сұрау
7 мин
3.
Аялдамаларға саяхат
25 мин
Тапсырмаларды
орындау
4.
Қорытындылау
7 мин
5.
Бағалау
2 мин
6.
Үй тапсырма
2 мин
« Қазақтың ұлттық аспаптары" сабақ жоспары – 7 сынып
Сабақтың тақырыбы: Қазақтын ұлттық аспаптар.
Сабақтың мақсаты: Қазақтың ұлттық аспаптары туралы оқушылардың дүниетанымын
кеңейтетін мәліметтермен таныстыра отырып,бойына танымдық дағдыларын қалыптастыру
Сабақтың міндеттері:
1.Білімділік:өтілген модуль материалдарын қайталау арқылы оқушылардың меңгерген
білімдерін жүйелеу,бекіту,үйлестіру, тақырыпқа байланысты өз ойын айта білуге үйрету.
2Дамытушылық.Оқушылардың алдыңғы өткен сабақтарды қайталай келіп тілдерін,ой-өрістерін
лексика-грамматикалық тапсырмалар арқылы кеңейту,сөйлеу дағдыларын дамыту,оларды
меңгерту,пікір алысуға үйрету.
3.Тәрбиелік:өнер адамдарының жетістектерін,өнегелі өмірін үлгі ету.Оқушылардың рухани
эстетикалық талғамын дамыту,музыкаға қызықтыру.
Көрнекіліктер:әнші-сазгерлердің портреттері, қазақтың ұлттық саз аспаптарының
суреттері,сөзжұмбақ,музыка..
Пәнаралық байланыс:бейнелеу өнері,қазақ әдебиеті.
Сабақтың типі: Нәтиже сабақ.
Сабақтың түрі:саяхат сабағы.
Сабақтың әдіс-тәсілдері:жеке жұмыс,топтық жұмыс,шығармашылық жұмыстар,сұрақ –
жауап,іздендіру,ойландыру,
Пәнаралық байланыс:әдебиет,музыка,
Сабақтың барысы:
І.Ұйымдастыру кезеңі.
1.Психологиялық даярлықты қамтамасыз ету.
2. Сабақтың тақырыбы мен мақсатымен таныстыру.
Сабақтың ұраны: Домбырам,жүрегіммен үндес едін,
Сенімен сырласымдай тілдесемін.
Бабамнан қалған мұрам,сен болмасан,
өнердің не екенін де білмес едім
( М.Мақатаев)
ІІ.Негізгі бөлім.
1.Мұғалімнің кіріспе сөзі.
2. Білім әлеміне саяхат..
3.Сабақты бекіту.
4.Оқушылардың сабақ туралы пікірі.
ІІІ.Қорытындылау.
1.Мұғалімнің кіріспе сөзі.
-Балалар,бүгінгі нәтиже сабақтың тақырыбы «Қазақтың ұлттық аспаптар» деп аталады.Бүгін
сендер өткен сабақта алған білімдерінді жинақтап,түйіндейсіңдер.
Жаңа сабақты өткен сабақпен байланыстыру.
Үй тапсырмасын тексеру:Әңгімелесу.Слайдтар ұлттық аспаптар туралы №
-Қазақтың ұлттық аспаптарында орындалатын әуен-саз қалай аталады?
- Қандай әйгелі күйшілерді білесіңдер?
2..Білім әліміне саяхат.
Сабағымызды саяхат түрінде жүргіземіз.
Ұраны «Өнер,білім, бәрі де
оқуменен табылған»
,
Бірінші саяхатымыздың аялдамасы «Тарих».
Халықтың музыкалық аспаптары белгілі бір халыққа тән әрі өзіндік ерекшелігі болады.
Қазақтың музыкалық аспаптары-ғасырлар бойы ұрпақтан ұрпаққа ауысып келе жатқан мәдени
мұра.Ертеде аспаптарды ағаштан ойып,түрлі өсімдіктерден,малдың терісі мен сүйегінен,мүйізі
мен қылынан жасаған.Музыка аспаптарын халыққа хабар бергенде,аңды үркіткенде,ән-күйлер
орындағанда домбыра мен қобыздың алғашқы үлгілерін ұсынған профессор А.Жұбанов болды.
Сұрақтарға жауап беріңдер.
1.Халықтық музыкалық аспаптар қандай болады?
2.Ертеде аспаптарды неден жасаған?
3.Ертеде музыкалық аспаптарды не үшін пайдаланған?
4.Қазақтың халық аспаптар оркестріне домбыра мен қобыздың алғашқы үлгілерін кім ұсынған.
СӨЗДІК:
Ерекшелік- особенность
Мұра- наследие
Үркіту-спугнуть
Орындау- исполнять
«Тарих» аялдамасынан шығып .«Әдебиет» аялдамасына тоқтаймыз.
Ұранымыз : «Қай істе де өнер қолдан,өнерлі адам жеңер болған.»
Тапсырмалары:
1.Дина Нұрпейісова қай жылы өмірге келді ? (1861ж. Батыс Қазақстан облысында туған)
2.Қай жылы алғашқы музыкалық мектептер ашылды? (1934жылы Алматы мен Орал
қалаларында ашылды).
Келесі аялдама «Сөз аялдамасы» келдік
1.Тапсырма.Сөйлемдердің жалғасын табыңдар.Тақтада жазыл тұр
1. Жетіген -----...
өте нәзік,құлаққа жағымды
2. Аспап ағаштан ...
Қазақ халқының өте ерте заманнан келе
жатқан,жеті ішекті шертпелі музыка
аспабы
3. Аспаптың үні...
Көптеген ансамбльде ойналып,кеңінен
насихатталып келеді.
4. Жетіген аспабы...
Құрастырылып жасалады.
.
2. Тапсырма .«Өнерлі»сөзін сөз құрамына,лексика-грамматикалық мағынасына қарай талдау.
Жұмыс флипчатта.Тақтада
3. Тапсырма: Үш деңгейлі бойынша
Зат есім
Етістік
Сын есім
Сан есім
Әр түрлі
5
10
15
5
10
15
5
10
15
5
10
15
5
10
15
Сөз таптарына арналған тапсырмалар
Келесі «Сөзжұмбақ»
Оймен,кәне,өсейік
Ойлы жұмбақ шешейік
Кроссвордт шешу
Жұмбақтарды шешу
Ұзын мойын
Екі ішекті
Қатар-қатар текпішек
Басып көрсең бір-бірлеп
Үн шығады күмбірлеп
(Домбыра)
Жеті ішектен жеті түрлі үн шығар,
Әуезінен жеті тарау үн шығар.
Ойнап кетсең,түрлі-түрлі жыр шығар.
Бұл аспап қай аспап?
(Жетіген)
Сазымнан жасалған
Өрнектеп қашалған
Сырнайдың үніндей,
Бұлбұлдың біріндей
(Саз сырнай)
3.Сабақты бекіту.
-Абай Құнанбаевтың ән мен күй туралы былай деген.
Құлақтан кіріп бойды алар,
Әсем ән мен тәтті күй.
Көңілге түрлі ой салар
Әнді сүйсең менше сүй.
Домбырада жақсы орындайтын шебер-орындаушылар
(АйгүлҰлкенбаева,Бекболат Тілеуханов, «Ұлытау тобы»
-Шебер орындаушылар туралы былай айтуға болады
«он саусағынан өнері тамған»
.
4.Оқушылардың сабақ туралы пікірі.
Рефлексия: «Түртіп алу» стратегиясы
Білемін
Білдім
Білгім келеді
ІІІ.Қорытындылау.Баға
Біз осымен білім әлеміне арналған саяхатымызды аяқтаймыз.
Үйге тапсырма: «Өнер-ағып жатқан бұлақ» атты тақырыпқа эссе жазу.
Эпиграфқа қайталап келу.Әң тыңдау М.Жунусова «Дариға,домбырамды берші маған»
№
Сабақ барысы
Уақыты
Жоспары
1
Ұйымдастыру
2 минут
Сәлемдесу, түгелдеу.
2
Өткен сабақты сұрау
7 минут
Қазақтың ұлттық музыкалық
аспаптары
3
Аялдамаларға саяхат
25 минут
Грамматика тапсырмалары
Тарих,
Әдебиет
Сөз
Жұмбақ шешу
Кроссвордт шешу
«
4.
Қорытындылау
7 мин
Қазақстың
ұлттық
аспаптары
8
Қорытындылау
5 минут
«Қазақтың үлтттық
аспаптары.
9
Бағалау
2 минут
«5», - «4»,- «3»- .
10
Үйге тапсырма
2 минут
.
1. Берілген қатардан буын үндестігіне бағынбайтын қосымшаны табыңдар.
А)күйші
В)өлең
С)сазгер
Д)ән
2. Ұлттық аспаптың түрінен үрмелі аспапты табыңдар.
А)домбыра
В) сыбызғы
С)дауылпаз
Д)жетіген
3. Жеті ішекті шертпелі музыка аспабын табыңдар.
А)домбыра
В)сыбызғы
С)дауылпаз
Д)жетіген
4. Өздік етісті табыңдар.
А)орылды
В)жуынды
С)салынды
Д) әкелінді
5. Қазақ тіліне тән дауысты дыбыстарды табыңыз
Һ,Ұ,Ң
С,р,ғ
А,ы,е,
Б,д,у
6 Дара сан есімді анықта
Он бес
Бір-бірден
Бір жүз отыз
Үш-төрт
Тоғыз
7. Үндестік заңына бағынбайтын сөзді көрсетіңіз
Сабақтың тақырыбы: Қазақтын ұлттық аспаптар.
Сабақтың мақсаты: Қазақтың ұлттық аспаптары туралы оқушылардың дүниетанымын кеңейтетін
мәліметтермен таныстыра отырып,бойына танымдық дағдыларын қалыптастыру
Сабақтың міндеттері:
1.Білімділік:өтілген модуль материалдарын қайталау арқылы оқушылардың меңгерген білімдерін
жүйелеу,бекіту,үйлестіру, тақырыпқа байланысты өз ойын айта білуге үйрету.
2Дамытушылық.Оқушылардың алдыңғы өткен сабақтарды қайталай келіп тілдерін,ой-өрістерін лексика-
грамматикалық тапсырмалар арқылы кеңейту,сөйлеу дағдыларын дамыту,оларды меңгерту,пікір алысуға
үйрету.
3.Тәрбиелік:өнер адамдарының жетістектерін,өнегелі өмірін үлгі ету.Оқушылардың рухани эстетикалық
талғамын дамыту,музыкаға қызықтыру.
Көрнекіліктер:әнші-сазгерлердің портреттері, қазақтың ұлттық саз аспаптарының
суреттері,сөзжұмбақ,музыка..
Пәнаралық байланыс:бейнелеу өнері,қазақ әдебиеті,саз өнері,информатика.
Сабақтың типі: Нәтиже сабақ.
Сабақтың түрі:саяхат сабағы.
Сабақтың әдіс-тәсілдері:жеке жұмыс,топтық жұмыс,шығармашылық жұмыстар,сұрақ –
жауап,іздендіру,ойландыру,
Пәнаралық байланыс:әдебиет,музыка,бейне өнері,информатика.
Сабақтың барысы:
І.Ұйымдастыру кезеңі.
1.Психологиялық даярлықты қамтамасыз ету.(жақсы көңіл күй орнату)
2. Сабақтың тақырыбы мен мақсатымен таныстыру.
ІІ.Негізгі бөлім.
1.Мұғалімнің кіріспе сөзі.
2 «.Менің жақсы көретін аспабым» тақырыбына жазылған шығармадан үзінді оқылынады.
4.Білім әлеміне саяхат..
5.Сабақты бекіту.
6.Оқушылардың сабақ туралы пікірі.
ІІІ.Қорытындылау.
Негізгі бөлім.
1.Мұғалімнің кіріспе сөзі.
-Балалар,бүгінгі нәтиже сабақтың тақырыбы «Қазақтың ұлттық аспаптар» деп аталады.Бүгін сендер өткен
сабақта алған білімдерінді жинақтап,түйіндейсіңдер.Дәптерлерінді ашып,бүгінгі күн мен сабақтың
тақырыбын жазыңдар.
Жаңа сабақты өткен сабақпен байланыстыру.
«.Менің жақсы көретін аспабым» тақырыбына жазылған шығармадан үзінді оқылынады.
Домбыра – көшпелі қазақтың көне көз шежірешісі,көпті көрген қарияның көкрек көзі,Атадан балаға мұра
боп жеткен киелі аспабы.
Слайды о национальных инструментах№Что такое куйшілір
Куйшілер туралы
Білім әлеміне саяхат
Сабағымызды саяхат түрінде жүргіземіз.
Ұраны «Өнер,білім, бәрі де
оқуменен табылған»
Домбырадай күмбірлеп,
Сайысқа біз түсеміз.
Жетістікті тағдыр емес,
Білім ғана анықтар.
Ұраны: «Қай істе де өнер қолдан,өнерлі адам жеңер болған.»
Өнеріміз сайыста,
Жетелейді алысқа.
Бүгінгі күннің жеңісі,
Достық болып қалады.
Саяхатымызды бастаймыз.
Бірінші саяхатымыздың аялдамасы «Тарих».Қазір көне аспаптарымыз туралы дайындаған мәліметтерімен
екі сіздер таныстырасыздар.
Халықтың музыкалық аспаптары белгілі бір халыққа тән әрі өзіндік ерекшелігі болады.
Қазақтың музыкалық аспаптары-ғасырлар бойы ұрпақтан ұрпаққа ауысып келе жатқан мәдени мұра.Ертеде
аспаптарды ағаштан ойып,түрлі өсімдіктерден,малдың терісі мен сүйегінен,мүйізі мен қылынан
жасаған.Музыка аспаптарын халыққа хабар бергенде,аңды үркіткенде,ән-күйлер орындағанда домбыра мен
қобыздың алғашқы үлгілерін ұсынған профессор А.Жұбанов болды.
Сұрақтарға жауап беріңдер.
1.Халықтық музыкалық аспаптар қандай болады?
2.Ертеде аспаптарды неден жасаған?
3.Ертеде музыкалық аспаптарды не үшін пайдаланған?
4.Қазақтың халық аспаптар оркестріне домбыра мен қобыздың алғашқы үлгілерін кім ұсынған?
СӨЗДІК:
Ерекшелік- особенность
Мұра- наследие
Үркіту-спугнуть
Орындау- исполнять
1.Ұлттық аспаптардың тарихымен таныстырады.(әр топ өздері дайындаған презентациясын қорғайды).
2.Көрініс.
«Тарих» аялдамасынан шығып
«Әдебиет» аялдамасына тоқтаймыз.
Оймен,кәне, өсейік
«Мені таны» ойын өткізейік.
.Ойынның шарты:экраннан бір-бірден күйші-сазгерлердің портреттері көрсетіледі.(Құрманғазы
Сағырбайұлы,Дина Нүрпейісова,Біржан сал, Ақан сері, Балуан Шолақ,Абай, «Ұлытау тобы»
Қазақтың күйші-сазгерлері туралы пікірлесу.
Тапсырмалары
ІІІ. «Сөзстанцияға» келдік .Сөздік диктант.Суретпен жұмыс. Өзара тексеру
4. Грамматикаға саяхат.
«Кім жылдам?»ойыны.
Шарты
1.Әр топ өздеріне берілген кестені бірінші болып толтырулары керек.
2.Кестені жылдам,әрі қатесіз толтырып, сөздердің байланыс тәсілдерін дұрыс түсіндірсе топқа 5 ұпай
беріледі, егер кестені жылдам толтырып, бірақ қатесі көп болса, онда қатесі аз 2-топқа4 ұпай беріледі.
Тапсырма.Берілген сөз тіркестерді сөздердің байланыс түрлеріне қарай бағанаға бөліп жазыңдар.
биыл бітірді, құстардың ұшуы, шарықтап үшу, сіздер жеткіншексіздер, жібек орамал, қалтасынан алды,
әдейі келу, менің әдетім, сол арқылы білдім, кімнің сұрағы, Аянның добы, айтуға тілім жетпейді, Абай
көшесі, терезені ашты, ағасының түрін, етікші бала,мен жазушымын, жалғыз аяқ жол, сен баласың, күміс
алқа,кеше болды, жауынды жаз өтті,қызықты оқиға, ауыл тұрғындары.
5.Талдау –табыс кілті
Сеңдердің сатылай көмплексті талдауды қалай меңгергендіктерің тексеріледі.
Деңгейлік тапсырмаларды орындау.
Экранда талдау үлгілері беріледі.
Сөйлемдердің жалғасын табыңдар
5. Жетіген -----...
өте нәзік,құлаққа жағымды
6. Аспап ағаштан ...
Қазақ халқының өте ерте заманнан келе
жатқан,жеті ішекті шертпелі музыка аспабы
7. Аспаптың үні...
Көптеген ансамбльде ойналып,кеңінен
насихатталып келеді.
8. Жетіген аспабы...
Құрастырылып жасалады.
1-деңгей.
Күн кешкіре келе бұлынғырланыптұр еді,ұзамай қар жапалақтай бастады.
Өзін құрметтемеген нәрсеге өзгеден қайтіп құрмет құтесің?
ІІ-деңгей.
Өзеннің суы тайыз болғанмен,жағасы тік.
Адам баласына адам баласының бәрі –дос.
ІІІ-деңгей
.
«Өнерлі»сөзін сөз құрамына,лексика-грамматикалық мағынасына қарай талдау.
Сабақты бекіту.
Тақтаның қасында жұмыс екі оқушы сөзжұмбақтарды шешкенше, басқа оқушылар сұрақтарға жауап
береді.
Балалар,сендер қандай қазақтың ұлттық аспаптарын білесіңдер?
-Абай Құнанбаевтың ән мен күй туралы қандай өлеңі бар?
Құлақтан кіріп бойды алар,
Әсем ән мен тәтті күй.
Көңілге түрлі ой салар
Әнді сүйсең менше сүй.
Домбырада жақсы орындайтын шебер-орындаушыны білесіңдер ме?
(АйгүлҰлкенбаева,Бекболат Тілеуханов, «Ұлытау тобы»
-Шебер орындаушы туралы қандай тұрақты сөз тіркесті қолдануға болады.
«он саусағынан өнері тамған»
.
4.Оқушылардың сабақ туралы пікірі.
ІІІ.Қорытындылау.
Біз осымен білім әлеміне саяхатымызды аяқтаймыз,
Үйге тапсырма;.Жоспар бойынша өздеріңе ұнайтын бір музыкалық аспапты суреттеңдер
Жоспар:
1. Музыка аспабының атауы.
2. Аспаптың жасалған материалы туралы мәлімет
3. Аспаптың құрылысы.
4. Музыка аспабының үні туралы.
2. Берілген қатардан буын үндестігіне бағынбайтын қосымшаны табыңдар.
А)күйші
В)өлең
С)сазгер
Д)ән
2. Ұлттық аспаптың түрінен үрмелі аспапты табыңдар.
А)домбыра
В) сыбызғы
С)дауылпаз
Д)жетіген
3. Жеті ішекті шертпелі музыка аспабын табыңдар.
А)домбыра
В)сыбызғы
С)дауылпаз
Д)жетіген
4. Өздік етісті табыңдар.
А)орылды
В)жуынды
С)салынды
Д) әкелінді
5. Қазақтың ұлттық аспабына жатпайтынын табыңдар.
А) А)домбыра
В)сыбызғы
С)дауылпаз
Д)жетіген
6. Берілген сөйлемді аяқтаңдар.Ән- көңілдің
