Конспект урока "Тұздар гидролизі" 9 класс
Күні:
Пәні: Химия
Сыныбы: 9 сынып
Сабақтың тақырыбы: Тұздар гидролизі
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Оқушыларға тұздар гидролизіне жалпы сипаттама беру;
мысал келтіру, есеп шығару арқылы түсіндіру;
Тәрбиелік: Тұздар гидролизі: қышқыл, сілті, бейтарап ортада
жүретін қайтымды реакция екеніне мысал келтіру, есеп
шығару арқылы тұздың қасиетін ажырата білуге үйрету;
Дамытушылық: Тұздар гидролизі –су мен тұз арасында жүретін
процесс екенін, молекулалық, толық иондық,
қысқартылған иондардан тұратынын есеп шығару
арқылы оқушылардың ойлау қабілеттерін дамыту;
Сабақтың типі: Аралас сабақ;
Сабақтың әдісі: аралас, есеп шығару, сұрақ – жауап.
Көрнекілігі: Д.И.Менделеевтің периодтық кестесі, ерігіштік кестесі.
Сабақтың құрылымы:
1. Ұйымдастыру
2. Жаңа сабақты түсіндіру
3. Бекіту
4. Үй тапсырмасын сұрау
5. Үйге тапсырма беру
6. Қорытынды
Сабақ барысы:
I. Ұйымдастыру
Саламатсыздар ма, оқушылар?! Сыныпта кім кезекші? Сабақта кімдер жоқ?
Жаңа сабақтың тақырыбын жазып, түсіндіруге көшу, оқушылардың назарын аудару;
II. Жаңа сабақты түсіндіру
Тұздар суда ерігенде қайтымды реакция жүреді.
Мысалы: Na
2
СO
3
; NaCl; NH
4
Cl үш тұз да жақсы ериді; лакмус қағазымен сынасақ: NH
4
Cl қызарады, Na
2
СO
3
көгереді.
1. Т.м.т NH
4
Cl + НОН ↔ NH
4
ОН
+ НСL
Т.и.т NH
4
+
+ Cl
-
+ НОН ↔ NH
4
ОН
+ Н
+
+ СL
-
Қ.и.т NH
4
+
+ НОН ↔ NH
4
ОН
+ Н
+
2. т.м.т Na
2
СO
3
+ НОН ↔
Na Н СO
3
+ Na ОН
т.и.т 2Na
+
+
СO
3
2-
+ НОН ↔
Na
+
+ Н СO
3
-
+ Na
+
+ ОН
-
қ.и.т СO
3
2-
+ НОН ↔
Н СO
3
-
+ ОН
-
Тұз бен су арасында жүретін реакциялар – гидролиз деп аталады. Гидролиз кезінде тепе-теңдік тұз иондары мен су
иондары арасында әлсіз электролит түзе жүретін жағына қарай ығысады. Гидролиз кезінде су мен тұздардың kat мен an
арасында жүреді. Мысалы: күшті негіздің an мен күшті қышқыл kat тұратын тұздардың сумен әрекеттеседі, бірақ суда
ерімейтін тұздарға жатады: алюминий сульфиді
Al
2
S
3
+ 6 НОН ↔ Al (ОН)
3
↓
+ 3Н
2
S ↑
Еритін тұздар мен су әрекеттескенде күшті негіз бен әлсіз қышқылдан түзілген тұз – сілтілік орта көрсетеді.
Негіз де, қышқыл да күшті болса, орта – бейтарап.
Күшті қышқыл мен әлсіз негізден түзілген тұз – қышқылдық орта көрсетеді.
III. Бекіту
Қандай тұздар: қышқылдық, сілтілік, бейтарап орта көрсетеді?
Қандай тұздар гидролизге ұшырамайды?
Мына тұздардың гидролизі кезінде орта қандай болады?
К
3
РO
4
; Na
2
SО
4
; Cu SО
4
; ZnСl
2
;
Тұздардың диссоцияциясын көрсет:
А) Li + СL
2
↔ 2Li СL ;
ә) 2Al
+ 3S
↔ Al
2
S
3
; б)2К +
F
2
↔ 2К F
В) 2Cs + О
2
↔ 2 CsО г) 6Nа + N
2
↔ 2Nа
3
N
IV. Үй тапсырмасын сұрау
Заттардың қандай қасиеттері қышқылдық - негіздік деп аталады.?
Тұздардың негізгі екі қасиетін мысалдармен сипаттаңдар?
Қышқыл , негіз, тұздардың қасиеттерін түсіндір, молекулалық, толық иондық, қысқартылған иондық
теңдеулерін жаз?
2NaCl + Са(NO
3
)
2
↔ 2NaNO
3
+ СаCl
2
; NaCl + AgNO
3
↔ Na NO
3
+ AgCl↓
Реакцияны аяқтап, молекулалық, толық иондық, қысқартылған иондық теңдеулеріне ыдыратып, түсіндір?
а) Fe(OH)
2
+ NaNO
3
→; ә) Са(NO
3
)
2
+ К
2
СO
3
→; б) Ва(OH)
2
+ НNO
3
→;
Мына қосылыстардың молекулалық, толық иондық, қысқартылған иондық теңдеуін жазу:
СаСL
2
+ MgSО
4
→ Са SО
4
↓
+Mg СL
2
; СаСL
2
+ AgNO
3
↔ Сa(NO
3
)
2
+ Ag Cl↓
V. Үйге тапсырма беру
§ 9 3 – кесте ; есепті шығару, тапсырмаларды орындау.
VI. Қорытынды
Сабағымызды мысалдармен, тапсырма, анықтама, есеп, қосымша сұрақтар арқылы білімдерін
қорытындылап, сарапқа салдым.
Сабақ аяқталды! Сау болыңыздар!
Химия - еще материалы к урокам:
- Сценарий "Счастливый случай" 9 класс
- Конспект урока "Строение атома. Состав атомного ядра. Изотопы"
- План-конспект урока "Соли аммония, их свойства" 9 класс
- Конспект урока "Соединения кремния"
- Презентация "Железо и его роль в живых организмах" 9 класс
- Конспект открытого урока "Соединения галогенов" 9 класс