Презентация "Көмірсутектер. Алкендер" 10 класс

Подписи к слайдам:
Сабақ тақырыбы 10.3B Көмірсутектер. Алкендер. Оқу мақсаты
  • 10.4.3.13 алкендердегі байланыстың қанықпағандығын және алкендерге тән изомерия түрлерін түсіну;
Сабақ мақсаттары
  • Көміртек атомы барлық қосылыстарында төрт байланыс түзетіндігін біледі;
  • Алкендер молекуласында қос байланыс түзетіндігін біледі;
  • Құрылысына қарап этеннің этанмен салыстырғанда химиялық белсенді екенін болжау:
  • Гомологтық қатарын құрастыру, жалпы формуласын қорытып шығару.
Үй тапсырмасын сұрау. Мини планшедпен жұмыс. «Формула жазу»
  • Алкандардың жалпы формуласы.
  • Алкандарға қандай изомер түрлері тән?
  • Н- бутанның формуласын жазу.
  • Изо бутанның формуласы.
  • Алкандар жанғанда қандай өнімдер түзіледі? Формуласын жазу.
  • Бағалау критерийлері:
  • құрылымдық формулаларды дұрыс жазады;
  • изомерлердің формуласын дұрыс жазады;
  • алкандардың жану өнімдерінің формуласын дұрыс жазады.
Жеке жұмыс. «Сәйкестендіру»

Аталуы

Молекулалық формуласы

Құрылымдық формуласы

Метан

CH4

Этан

C2H6

Пропан

 

C3H8 

Бутан

C4H10

Пентан

C5H12

Гексан

C6H14

Бағалау критерийлері: - құрылымдық формулаларды дұрыс жазады; - изомерлердің формуласын дұрыс жазады;
  • алкандардың жану өнімдерінің формуласын
  • дұрыс жазады.
Жұптық жұмыс «Модельдеу»
  • 1жұп. Этилен және этанның
  • 2 жұп. Пропанның және пропиленнің
  • 3 жұп. Бутен мен бутанның
  • 4 жұп. Пентан мен пентен
  • 5 жұп. Гексан мен гексеннің модельдерін құрастырамыз
Талқылау. Идеялар комиксі «Сен қалай ойлайсың?» Сұрақ: Алкендерге қандай ерекшеліктер тән? Дұрыс тұжырымдар:
  • Қос байланыс бар. Сутек атом саны жетіспегендіктен қос байланыс пайда болады. Қос байланыстың біреуі пи екіншісі сигма байланыс.
  • Байланыс ұзындығы қысқа.
  • Алкандарға қарағанда белсенді. Пи байланыс әлсіз болғандықтан олардың реакцияға түсу қабілеті жоғары болады.
  • Аталуында «– ен» жұрнағы жалғанады.
  • Гомологтык қатары бар. Сапалық құрамы бірдей көміртек және сутек атомдарынан тұрады. Ал сандық құрамы әр түрлі болғандықтан гомологтық қатар түзеді.
  • Жалпы формуласы: Сn H2n
Жұптық жұмыс «Венн диаграммасы» Екеуінің құрылысындағы ұқсастықтар мен айырмашылықтарын тауып кестені толтырыңыздар

Алкандар

Ұқсастықтары

Алкендер

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

.

Бағалау критерийлері:
  • Көміртек атомының төрт байланыс түзетіндігін біледі;
  • Алкендерде қос байланыс түзілу себебін түсіндіреді;
  • Қос байланыс есебінен алкендер алкандарға қарағанда реакцияға бейім болуын түсіндіреді;
  • Алкендердің саплық және сандық құрамын көрсете алады;
  • Гомологтық қатарын құрастыра алады;
  • Жалпы формуласын қорытын шығарады.
Жеке жұмыс «Кім жылдам!, Есептеулер» Молекулалық массасы берілген алкандардың формуласын құрастыру.
  • Молекулалық массасы 42, 70 және 56 болатын алкеннің формуласын табыңыз.
  • Сутекпен салыстырғанда тығыздығы 35 ке тең алкеннің формуласын табыңыз.
  • Құрамында 85,7% көміртек бар алкеннің формуласын анықтаңыздар.
Бағалау критерийлері:
  • Есептің берілгенін дұрыс жазады;
  • Реакция теңденуін дұрыс жазады;
  • Формулалары дұрыс;
  • Есептеулері дұрыс;
  • Жауабы дұрыс.
Сыныппен жұмыс. «Изомер дегеніміз не?» Схемаларда бутеннің изомерлері көрсетілген. Берілген молекулалық формулалардағы ұқсастықтар мен айырмашылықтарды табыңыз. Изомерлерге анықтама айтыңыз.

транс – бутен

Цис – бутен

2- метил пропен.

Циклобутан

Бутен -2